جزایر گالاپاگوس یکی از جاذبههای شگفتانگیز طبیعی است که از نظر گونههای خاصی که در خود دارد، به یکی از منحصربهفردترین جزایر جهان تبدیل شده است. برای همین در این پست به معرفی این جزایر عجیب میپردازیم.
جزایر گالاپاگوس یکی از جاذبههای طبیعی این سیاره است که از دل فعل و انفعالات آتشفشانی شکل گرفته و زیستگاه گونههای خاص و تماشایی است.
تاکنون تئوریهای متعددی پیرامون دلایل وجود طبیعت منحصربهفرد و برخورداری از تنوع گیاهی جالب توجه جزایر گالاپاگوس ارائه شدهاند. یکی از معروفترین این نظریات اذعان میکند که گونههای اصلی و منحصربهفرد گالاپاگوس بهصورت شناور بر گیاهان یا دیگر ضایعات و به کمک وزش باد و جریانهای اقیانوسی، راه خود را بهسمت این جزایر گشودهاند.
با مقایسه عظمت حوزه آمازون، گالاپاگوس تنها یک مجمعالجزایر کوچک و گمشده در اقیانوسهای دوردست است. بهعنوان نمونه باید گفت آمازون زیستگاه بیش از سیصد گونه از خزندگان است، این در حالی است که خزندگان ساکن گالاپاگوس حتی از ده نوع نیز کمتر بوده و شامل لاکپشت، مارمولک، ایگوانا، آفتاب پرست و مار میشوند. حتی اگر زیرگونهها را نیز در نظر بگیریم، باز به عدد چندان چشمگیری نخواهیم رسید. با این حال گالاپاگوس ارزش طبیعی چشمگیری دارد،. چراکه این جزیره دورافتاده با شرایط خشن شاید زیستگاه گونههای متنوعی نباشد، اما تطابق همان گونههای موجود با شرایط حاکم بر محیط زیست، قابلتوجه و تأمل است.
در اقصی نقاط جهان شاهد تکامل با انتخاب طبیعی هستیم، اما شاید این امر هیچ کجا بیشتر از جزایر گالاپاگوس کرد عینی نداشته باشد. در واقع گالاپاگوس را باید آزمایشگاه تکامل دانست، الهامبخش طبیعتشناسی برجسته همچون «چارلز داروینم که اساس نظریه خود را در آنجا بنیان نهاد. طبیعت بینهایت بکر و دستنخورده که در هیچ کجای دیگر جهان قابلمشاهده نیست و در عین حال از معرفی گونههای تازه و مهاجم تا حد زیادی به دور مانده است.
همین دورافتادگی باعث شده که حیات وحش این منطقه چندان با ترس از انسان آشنایی نداشته باشد. مثلا در آمازون تقریبا غیرممکن است که با موجودات بزرگی همچون جگوار رودررو شوید. اما حین گشت و گذار در این جزایر باید شش دانگ حواستان را جمع کنید، چراکه ممکن است هر آن با حیات وحش بومی این منطقه بیواسطه روبهرو شوید و همین مسئله یک ویژگی بینظیر و امتیاز ارزشمند برای کسانی است که مایلند سافاری و طبیعت گردی خاطرهانگیزشان را در نزدیکی حیوانات و با ماجراجویی شگفتانگیز تجربه کنند.
در ادامه مطلب پیشین همراه ما باشید تا شما را با دیگر حیوانات ساکن جزایر گالاپاگوس آشنا کنیم.
فلامینگوهای ساکن این جزایر را باید کوچکترین فلامینگوی جهان دانست. متأسفانه تنها ۳۵۰ فلامینگو از اینگونه در حیات وحش باقیمانده است و به همین خاطر آنها بهعنوان یکی از در خطرترین گونههای جانوری ساکن گالاپاگوس، در فهرست حیوانات در معرض خطر «اتحادیه بینالمللی حفاظت از طبیعت» (IUCN) قرار دارند.
بهصورت معمول میتوان این پرندگان خوش رنگ و لعاب را در آبهای ساحلی شور و کم عمق نزدیک دریا مشاهده کرد که در حال تغذیه از میگوها هستند. از آنجایی که میگو دارای بتاکاروتن است و همین طور بهدلیل استفاده از باکتریهای آبزی، رنگ بال و پر این پرندگان صورتی است.
از سوی دیگر چون تعداد زیادی فلامینگو باقی نمانده و شانس موفقیت جفتگیری و تولید مثل تنها با چند جفت باقی مانده، به همین خاطر شاهد تولد جوجه فلامینگوهایی با بال و پر خاکستری رنگ نیز هستیم.
باید اعتراف کرد که بهدلیل حضور شکارچیان طبیعی انگشتشمار، باز شکاری گالاپاگوس نقشی حیاتی در اکوسیستم این جزیره ایفا میکند. این پرنده با استفاده از چنگالهای تیز و منقار قدرتمندش انواع مارمولک، مار، ایگونای آبی و انواع جوندگانی همچون موش و حتی بچه لاکپشتها را شکار میکند.
آنها حتی بر سر تصاحب لاشه حیوانات مرده نیز با یکدیگر رقابت دارند، اجسادی بو گرفته که حتی توجه دیگر حیوانات را نیز به خود جلب نمیکنند.
این نوع خفاش بهصورت گسترده در بخشهایی از شمال و جنوب قاره آمریکا قابلمشاهده است، اما گونهای از آن که ساکن گالاپاگوس است را باید یک جمعیت جدا افتاده دانست که در عین تفاوتها به گونه اصلی وابسته است.
اینگونه خفاش اندازهای نسبتا بزرگ داشته و طول بدنش گاهی به ۱۳ سانتیمتر و طول بالها در برخی موارد به ۴۰ سانتیمتر هم رسیده است. بدن با پوشش قهوهای رنگ و صخیمی از خز پوشیده شده است. روی این پوشش موهایی سفید رنگ دیده میشود که دلیل اصلی نامگذاری خفاش است.
این پستاندار ترجیح میدهد در میان شاخ و برگ درختان پنهان شده و بهصورت انفرادی زندگی کند، اما گاهی میتوان آنها را در کنار دیگر خفاشها و بهصورت کلنی در غار نیز مشاهده کرد.
سه گونه مار بومی ساکن جزایر گالاپاگوس هستند که شامل دو زیر گونه «مار فرناندینا» و «مار ایسابلا» است که بر اساس نامشان در جزایر «فرناندینا» (Fernandina) و «ایسابلا» (Isabela) سکونت دارند. اندازه آنها تا هشتاد سانتیمتر هم میرسد و رنگ بدنشان یا قهوهای با نوارهای زرد یا خاکستری تیره با نقط زرد رنگ و شبیه به الگوهای زیگزاگی است.
این مارها اغلب نیمه سمی بوده و برای انسان بیخطر هستند، در واقع شاید گاهی از خود پرخاشگری نشان دهند، ولی حتی در رودررویی مستقیم با انسان نیز، بدون ایجاد مشکل و حادثه از محیط دور میشوند.
این ایگوانای ساکن خشکی در میان حیوانات رنگارنگ، محبوب و سرگرم کننده جزایر گالاپاگوس جایگاهی خاص دارد. چارلز داروین از این جانور بهعنوان «جانوری زشت» یاد کرده است، هرچند واقعا این حیوان آنقدرها هم زشت و غیرقابل تحمل نیست.
بخش زیرین شکم این خزنده رنگ زرد مایل به نارنجی دارد، در حالی که بخش پشتی بدن قهوهای مایل به قرمز است. از سوی دیگر صورت زاویه دار این خزنده، حالتی ابلهانه به ایگونا بخشیده که در عین حال او را بانمک و دوستداشتنی کرده است.
این نوع پرنده اگرچه یکی از پرندگان بومی این جزایر نیست، اما بیشک یکی از تأثیرگذارترین ساکنان گالاپاگوس است. با بدنی که اندازه آن به بیش از یک متر میرسد و به لطف برخورداری از بال و پری باشکوه، معمولا میتوان آنها را سوار بر جریان هوای ایجاده شده توسط قایقها مشاهده کرد، بیآنکه بدنشان آب را لمس کند. رژیم غذایی این پرنده شامل ماهیانی است که در سطح اقیانوس شنا میکنند، همچنین در مواقع لزوم آنها شکار دیگر پرندگان را به سرقت میبرند.
در طول فصل جفتگیری، پرنده زائده سرخ رنگ اطراف گلوی خود را پر باد کرده و از آن برای جلب توجه جنس ماده استفاده میکند. تصویری دراماتیک و در عین حال رنگارنگ که بیننده را شگفتزده میکند.
یکی از متداول و در عین حال رنگارنگترین خرچنگهای یافت شده در امتداد سواحل غربی آمریکا این نوع خرچنگ صخرهای قرمز رنگ است که از آن با عنوان «خرچنگ سالی لایت فوت» یاد میشود. آنها دارای ظاهری متفاوت بوده و اغلب روی صخرههای آتشفشانی و در امتداد خطوط ساحلی جزایر گالاپاگوس مشاهده میشوند که در میان هیاهوی شیرهای دریایی و رفت و آمد ایگواناهای آبی در جستجوی جلبکها این سو و آن سو میروند.
این سخت پوست همچنین از لاشه حیوانات مرده نیز تغذیه کرده و گاهی حتی بر سر تصاحب لاشه، با دیگر خرچنگها نیز رقابت میکند.